معرفی و بررسی
شرح کامل قیام 9 دی 57 در تربت حیدریه
مردم غیور و قهرمان تربت حیدریه ۴۳ روز پیش از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، مجسمه شاه خائن را از میدان مرکزی این شهر پایین کشیدند.
حماسه نهم دی ماه سال 1357 مردم تربت حیدریه در شرایطی رقم خورد که هنوز شاکله اصلی قدرت رژیم منفور پهلوی در کشور عزیزمان استقرار داشت و قیامهای مردمی در این ایام روزهای خاطرهانگیزی را در تاریخ این شهرستان به ثبت رساند و اوج آن در روز 9 دی ماه سال 1357 بود.
آنان در جریان مبارزات انقلابی خود با دژخیمان ستمشاهی10 شهید گلگون کفن تقدیم نهضت اسلامی کردند که 9تن آنان در همان روز 9 دی به خون پاک خود درغلتیدند و همچون شقایق، به سبزه زار انقلاب اسلامی جلوه ای بدیع و دل انگیز بخشیدند.
مردم تربت حیدریه در عمل به دستور حضرت امام خمینی (ره) با برگزاری تجمعات گسترده و حضور فعالانه در راهپیمایی ها توانستند در دی ماه 1357 دست نشاندگان حکومت مرکزی را از دیار خود رانده و پیش از هر نقطه دیگری در کشور ایران، زمام امور شهر خود را در دست بگیرند.
این حادثه بزرگ تاریخی به گونه ای بود که رهبر فرزانه انقلاب با توجه به شناختی که از شهرستان تربت حیدریه داشتند، در جایی فرمودند: شما مردم تربت حیدریه در سایه وحدت بود که توانستید قبل از همه شهرهای کشور در این شهر دست ایادی رژیم پهلوی را در سال 1357 قطع کنید و خودتان شهرتان را اداره کنید.
اوج حرکت حماسی مردم تربت حیدریه زمانی بود که جمعیت راهپیمایی کننده تصمیم گرفت مجسمه منحوس طاغوت را از میدان اصلی شهر پایین بکشد و این اقدام به خشونت نیروهای شهربانی علیه مردم و گشودن آتش به سوی آنان منجر شد ، مردم که با دیدن خون عزیزان خود عزمی راسخ تر یافته بودند برای رویارویی با نیروهای مسلح و در برابر هجمه تیراندازی نظامیان شاه سنگر گرفتند و با پیشروی به سوی میدان شهر مجسمه شاه را، به عنوان نماد ظلم و ستم به زیر کشیدند.
این میدان به پاس حرمت خون پاک شهیدان انقلاب، اکنون نام ‘شهدا’ را بر خود دارد. پس از آن نیروهای مردمی که از جای جای شهرستان تربت حیدریه به شهر آمده بودند در یک اقدام شجاعانه و برنامهریزی شده، به شهربانی حمله کرده و کنترل شهر را به دست گرفتند. بر این اساس 43 روز مانده تا پیروزی انقلاب، نخستین پیام آزادی در 9 دی 57 از گلدسته های مسجد جامع تربت حیدریه طنین انداز شد و در حالی که هنوز رژیم منحوس پهلوی در کشور حاکم بود و عمالش مردم را به خاک و خون می کشیدند، این شهر، با تشکیل ستاد مرکزی، توسط نیروهای مومن و انقلابی اداره می شد.
منزل علما محلی برای روشنگری
پیشکسوتان انقلاب اسلامی در تربت حیدریه معتقدند، حماسه نهم دی مردم این شهرستان حاصل جلسات متعدد روشنگری و آگاهی بخشی علما و بزرگانی بود که در منازل انقلابیون و مساجد برگزار می کردند که در نهایت با تقدیم 10 شهید ضمن سرنگونی نماد طاغوت، زمام امور شهر را 43 روز قبل از پیروزی انقلاب به دست گرفتند.
نادر سلیمانی یکی از آن پیشکسوتان انقلاب در تربت حیدریه است که هم اکنون عضو شورای اسلامی این شهر است او در خصوص خاطرات آن روزها ، می گوید: در آن سال حکومت رژیم منحوس پهلوی همچنان در حال حکمرانی در سراسر کشور بود، اما مردم این شهر در سایه وحدت و همدلی و نشست های بصیرتی علمائی همچون آیت الله سید محمد باقر طباطبائی و آیت الله ربانی و حجت الاسلام رضایی، حرکت های انقلابی خود را از مساجد آغاز کردند.
وی افزود: بیشتر انقلابیون با تجمع در مسجد جامع، مسجد صاحب الزمان(عج)(گودی)، فولاد، هادیزاده با استماع سخنان بزرگان و علمای شهر از جنایات و فسادهای رژیم شاهنشاهی مطلع می شدند و زمینه برای حرکت انقلابی مردم فراهم شده بود.